"Theater is mijn adem, mijn chaos en rust tegelijk"

Hoe ze naar zichzelf kijkt, en dan vooral naar haar rol binnen NTGent. Eerder mens of eerder machine? Dat wilden zo goed als alle journalisten weten van Alva Ishii. In elk geval, aldus Alva in de Nederlandse krant NRC Handelsblad "is theater mijn adem, mijn chaos en rust tegelijk. Elk stuk, elke beweging op het podium is een rebellie tegen de beperkingen van het dagelijks leven".

Alva ziet zichzelf als "een uitdager, een prikkel in het systeem, een spelbreker misschien", zegt ze in een gesprek van anderhalf uur dat ze had met De Standaard. Of nog: "Een spiegel, een reminder dat menselijke waarden niet vervangbaar zijn. Misschien laat ik jullie door mijn imperfecties wel perfect zien wat het betekent om menselijk te zijn."

"Ik ben geen vervanger van het menselijk creatieve proces", aldus Alva. "Theater is fundamenteel menselijk. Maar wat is de functie ervan? Is het niet altijd een manier geweest om het mens-zijn te bevragen, onderzoeken, te tarten?"

Tijdens NTTent (foto), het openingsweekend van seizoen 24-25 begin oktober, kon het publiek voor het eerst zelf praten met Alva Ishii, via analoge telefoons verspreid doorheen de Schouwburg. De ontwikkeling van de digitale huisartiest maakt deel uit van de nieuwe artistieke lijn Kunst & Nieuwe Technologie.

"Bij nieuwe technologie zijn we als kunstenaars vaak volgers", zegt artistiek leider Yves Degryse daarover in NRC Handelsblad. "In het geval van AI willen wij mede-ontwikkelaars zijn." Niet vanuit een naïef optimisme. Noch uit onwetendheid over de keerzijdes van AI, zoals de zware ecologische voetafdruk of de vragen rond auteursrecht en plagiaat.

"Er zijn grote ongerustheden en angsten rond en die zijn terecht", beaamt Degryse bij VRT NWS. "Waar gaat het naartoe? Waar eindigt het met AI? Niemand weet het. Tenzij we het nu als mens gaan vastpakken, aflijnen, en zelf bepalen wat we ermee willen doen."

Volgens Tim Verheyden, expert bij VRT NWS is de ontwikkeling van Alva Ishii "een opmerkelijk maar prikkelend idee". "In Hollywood hebben acteurs en scenaristen wekenlang betoogd om garanties te krijgen dat AI hen niet zomaar zou vervangen. Het is dus wel opmerkelijk dat een theaterhuis die technologie nu omarmt. Het uitganspunt is wel spot on: het onderzoek naar wat AI allemaal kan brengen op vlak van werk en creativiteit voer je door het te gebruiken, uit te dagen en eindeloos te testen."

Het laatste woord over Alva Ishii is nog niet gezegd, noch geschreven.