Bovary

De roman van Gustave Flaubert over de rebelse doktersvrouw Emma Bovary is al meer dan 150 jaar oud. Maar het thema van Madame Bovary is nog altijd brandend actueel. De ongelijkheid tussen man en vrouw blijft bestaan. Als maatschappij worstelen we nog steeds met eeuwenoude stereotiepe patronen. Emma Bovary is daar het slachtoffer van, maar verzet zich er ook tegen. 

Met Madame Bovary  gooit de Franse auteur Gustave Flaubert een bom in de wereldliteratuur. Het verhaal van de overspelige doktersvrouw die zich van het leven berooft, is in 1856 zo opzienbarend dat het als een aanval op de Franse samenleving wordt beschouwd en zelfs tot een rechtszaak leidt. Emma Bovary jaagt een schokgolf door Frankrijk en de wereld. Met dit boek vindt Flaubert de moderne roman uit. 

Vijf jaar lang werkte hij aan Madame Bovary. Hij wilde een boek over ‘niets’ schrijven, maar het werd een boek over ‘alles’. Een boek over het onstilbare verlangen om bemind te worden, over het patriarchaat, over (onmogelijke) liefde, overspel, leven en dood. Emma Bovary weigert zich te schikken naar de grenzen die de maatschappij haar oplegt en blijft zich, tegen beter weten in, verzetten. Zelfs al betekent dat haar ondergang. 

(lees verder na de video)

“Emma is een rebel én een activiste”, zegt theaterregisseur Carme Portaceli. “Ze strijdt tegen het saaie banale bourgeois bestaan en voor haar eigen geluk. De girl power in haar zoekt onvermoeibaar naar het Geluk. Ze verslijt de ene minnaar na de andere. Ze kiest voor de actie, de Sturm und Drang, om te exploderen, ze wil niet passief lijden en depressief imploderen. Ze vecht voor haar seksualiteit. Ze kiest voor haar mannelijke kant.”   

Michael De Cock, artistiek leider van KVS, bewerkte de roman voor toneel en de Catalaanse regisseur Carme Portaceli brengt Madame Bovary  tot leven met een hedendaagse adaptatie die toont hoe relevant het verhaal ook vandaag nog is. Maaike Neuville speelt Emma Bovary en Koen De Sutter is haar man Charles. 

HET KORSET EN DE VERWACHTINGEN VAN DE 19DE EEUW. OF VAN VANDAAG?

Speel piano. Wees perfect. Sois belle et tais-toi. Doe wat de maatschappij van je verwacht. Geef het leven, maar onderdruk het in jezelf. Dat was wat de 19de eeuw verwachtte van de Emma’s van toen. En hoe zit het ‘vandaag’? 

Maaike Neuville: “Ik vermoed, en herken dat ook bij mezelf, dat een vrouw toch nog steeds het gevoel heeft dat ze veel verschillende rollen tegelijkertijd moet spelen: de liefdevolle echtgenote, de zorgzame moeder, de seksueel actieve minnares, de sociaal intelligente gastvrouw en – in deze tijden althans – de succesvolle carrièrevrouw, om er maar een paar te noemen.” 

BLIJVEN STRIJDEN TEGEN DE PERFECTIE

Iedereen streeft naar geluk. Maar wat is dat dan, het perfecte geluk? Het plastieken sprookje dat in Emma werd ingeprent toen ze nog een klein meisje was? De klassieke romance, opgelegd door een patriarchale traditie? 

Carme Portaceli: “Met dat sprookje worstelde Emma Bovary toen, en vrouwen vandaag. De verwachtingen en de blik van de maatschappij over vrouwelijkheid. Ook de perfecte mannelijkheid zit ingebakken in onze genen. We voeren een strijd tegen beelden die we hebben geïnternaliseerd. We voeren dus de facto een strijd tegen onszelf. Emma blijft gaan voor het ultieme verlangen... het verlangen om heel te worden.” 

Maaike Neuville: “Ik geloof dat daar echte schoonheid in zit: in het naar onszelf kijken en zelfs de meest wrange, duistere kanten van onszelf kunnen omarmen vanuit het besef dat we niet excellent zijn, niet perfect, niet übermensch, maar wel: mens.” 

“Ik wist het meteen: Maaike is Madame Bovary”