Huffpost: 'Alle familiedrama's zijn vergelijkbaar...'

"Alle familiedrama's lijken op elkaar." Alleen Milo Rau heeft tijdens een interview blijkbaar de veronderstelling van Tolstoj's beroemde incipit dat ongelukkige families elk op hun eigen manier zijn, tenietgedaan.

Met zijn werk "Familie", gezien op het "Romaeuropa festival", heeft de Zwitserse regisseur in plaats daarvan onderzoek gedaan naar de psychologische verklaring die verhalen over familieproblemen zou kunnen accumuleren. "Familie" is het derde hoofdstuk van een werk dat Rau heeft gewijd aan misdaden, aan de gebaren van de dood in hun mogelijkheid - of niet - om vertegenwoordigd te zijn in het theater.

Deze keer, vergeleken met het tweede hoofdstuk ("De herhaling") of "Oresta a Mosul" is er geen gewelddadige dood door toedoen van anderen, maar een privé, familieverhaal van hartverscheurende eenvoud: in 2007, in Frankrijk, besloten de Demeester, vader, moeder en twee tienerdochters, met hun normale leven zonder enige vorm van problemen, financieel, scheiding, geen psychiatrische of depressieve pathologie, geen drugsproblemen, zoals de artsen uit de middenklasse toen verzekerden, om zelfmoord te plegen. Hij deed dat, nadat hij alles in het huis had ingepakt, als een verhuizing. De vier leden werden opgehangen gevonden in hun huisje in Calais.

De enige aanwijzing was een beknopte noot: "We hebben het verknald. Sorry. Wat hadden ze verkeerd gedaan? Het was nooit bekend. Milo Rau maakt van deze puzzel een kracht. Het theatrale proces is in de stijl van de andere werken van de regisseur, waarbij de feitelijke realiteit van wat er is gebeurd, verteld/voorgesteld, wordt vermengd met de eigen ervaringen van de acteurs in een soort parallel onderzoek. De waarheid van de biografie van de acteur is "geënsceneerd" maar deconstrueert elke traditionele theatraliteit.

Rau gebruikt zijn gebruikelijke drie niveaus: fysiek theater, video (camera's verspreid op het podium) en documentaire fragmenten. Dit versterkt de "representatie", maar Rau maakt het expliciet in de mate dat het deze vervormt. Voor dit geval van Calais probeert Rau een opgraving die verder gaat dan de psychologie. De absolute eigenheid van de Demeester wordt door Rau in de handen van een andere familie gelegd, die van de acteurs Filip Peeters en zijn vrouw An Miller met hun dochters Leonce en Luoisa.

Dus het verslag van wat de laatste avond van de familie Demeester zou kunnen zijn, verstrengelt en overlapt met een normale avond van de Peeters, die hun gebaren, gewoontes, problemen, de dagelijkse banaliteit van een familie brengen.

Op enkele momenten van vertelling na, wanneer de scène stopt, is de ervaring van de twee families verward en brengen de Peeters hun crisissen in het spel, waarbij ze ook vertellen wat het betekende om dit werk te aanvaarden en het dramatische gebaar van de Demeesters in zich op te nemen en zich eigen te maken. Natuurlijk kun je zeggen: het is allemaal theater, zelfs als je vanaf het podium zegt "het is geen theater". Rau maakt echter de paradox van de leugenaar onschadelijk, deconstrueert, legt het pad uit, laat de acteurs een zelfanalyse op het toneel brengen en geeft de onbeantwoorde existentiële vragen een menselijk gevoel terug.