Eu Vlag Schouwburg

Laten we Europa re-humaniseren

| 30 September 2020
​Aan de grenzen van Europa trachten dagelijks tienduizenden vluchtelingen te overleven: tussen de olijfbomen of op het asfalt, in lekke tenten en containers. Met amper toegang tot water, voedsel, wc’s en medicijnen. De recente beelden van de allesverwoestende brand in het vluchtelingenkamp Moria op Lesbos illustreren – eens te meer – het collectieve falen van het Europese migratiebeleid, uitgerekend rond de essentie van het Europese project: respect voor de universele mensenrechten.

Het was niet de eerste brand in Moria. Toen covid-19 van Moria een hel dreigde te maken, werd niet ingegrepen. Integendeel, het enige noodziekenhuis van Artsen zonder Grenzen werd op bevel van de Griekse overheid gesloten. Deugdzame mensen leunden achterover en lieten verschrikkelijke dingen gebeuren. En Europa blijft zwijgen. Voor de stichters van het EU-verdrag stonden de onschendbare en onvervreemdbare rechten van de mens nochtans centraal. Maar voor de Europese leiders vandaag zijn ze bijzaak: de nationale belangen primeren. Omdat in steeds meer Europese landen het ‘eigen volk eerst’-principe heerst, wordt de essentie van het Europese project als een restant van de volksvreemde elites opzijgeschoven. Het begrip ‘Europese solidariteit’ klinkt daardoor steeds holler. Als een cynische grap die evolueert in de richting van complete onverschilligheid.

De huidige wantoestanden zijn het gevolg van een halve eeuw beleid dat bestond en bestaat uit improvisaties op korte termijn, op het inzetten van politieagenten en grensbewakers, maar ook op technologieën, databanken en controlekamers die aan de lopende band illegaliteit produceren. Het is een beleid dat gebaseerd is op ontkenning. Europa besteedt haar verplichtingen ten opzichte van vluchtelingen liefst uit aan andere landen. Zo ver mogelijk uit het zicht, als het ware. We willen het oplossen via opvang in de eigen regio’s, maar landen als Libanon en Jordanië zitten nu al vol en vreemd genoeg blijft het stil over de impact van de militaire interventies door Europese landen in Afghanistan, Irak, Libië en over de ‘indirecte’ oorlogen in Syrië, Jemen, Somalië of in de Sahel.

​Onze Europese beleidsmakers organiseren deze crisis eigenlijk zelf.

De vluchtelingen die we op zee redden, worden op een en dezelfde plek gedumpt. En wanneer de kampen aan onze grenzen overvol zijn, ontstaan er humanitaire rampen die zowel de vluchtelingen als de lokale bevolking teisteren. De door Europa gefinancierde – en in Italië getrainde – Libische kustwacht ‘redt’ mensen op zee om hen meteen terug te brengen naar de Libische kampen en slavenmarkten, lees: in de handen van mensensmokkelaars en warlords. Inmiddels wordt er, ook in de media, met scherp geschoten op mensen die proberen de grens over te steken. Zo feliciteerde president Von der Leyen de Griekse grensbewakers voor de puike manier waarop ze pal stonden voor Europa.

We hebben, kortom, een Fort Europa in het leven geroepen dat je bijna niet meer via legale weg kan bereiken.

Europa is het aan haar beginselen verplicht om deze perverse cirkel te doorbreken. Om het beleid inzake vluchtelingen te re-humaniseren. Dat wil zeggen: zonder te discrimineren en met respect voor de mensenrechten. Het enige wat daarvoor ontbreekt, is de politieke wil. Want we hebben de middelen, de knowhow en de logistiek om de verworpenen aan onze Europese grenzen een menswaardig bestaan te geven. In het volle besef welteverstaan dat de Europese economie en arbeidsmarkt nu grotendeels leunen op illegale en laagbetaalde arbeid. Sinds een paar decennia wordt de arbeidsmarkt bovendien zo geflexibiliseerd dat er steeds meer banen zijn waarmee je als doorsnee burger niet in je levensonderhoud kunt voorzien. Als we minder illegale migratie en arbeid willen, moeten we de arbeidsmarkt dus zo inrichten dat je van die geleverde arbeid waardig kunt leven.

Wat we willen vooropstellen, is een faire, humane aanpak. Ook – of  juist – in deze polariserende tijd. Dat begint al bij ons taalgebruik, waarbij sommige politici graag woorden als ‘migratiegolven’ of ‘vluchtelingenstromen’ in de mond nemen. Om nog te zwijgen over het mensonterende karakter van werkwoorden als ‘indijken’. Het gaat nog altijd over onze medemensen, die op de vlucht zijn.

Na de gruwel van de Eerste en Tweede Wereldoorlog hebben wij, Europeanen, aan de toekomstige generaties beloofd dat we samen weerstand zouden bieden tegen elke vorm van ontmenselijking, discriminatie en uitsluiting. De belofte willen we trouw blijven. Daarom lanceren we deze oproep, een initiatief namens een groep Europese kunst- en cultuurinstellingen. Deel uitmakend van de civil society willen we aan de Europese beleidsmakers vragen dat elke kunst- en cultuurinstelling die deze open brief aan de Europese Commissie ondertekent, het recht krijgt om een vluchteling op te vangen en te ondersteunen.

We vragen om een visum voor België voor een vluchteling per ondertekenaar. ​

Op deze manier willen wij de vluchtelingen die nu aan de Europese grenzen verkommeren in onze steden en regio’s verwelkomen, zodat ze volwaardig deel kunnen uitmaken van onze samenleving, inclusief het recht op individuele bescherming.

ONDERTEKENEN

  • Edith cloet

  • Klaartje van kerckem

    #GentZonderGrenzen

  • Hilde van mieghem

  • Kriesje hoornaert

  • Daphne knoop

    Vluchtelingenwerk Vlaanderen

  • Lieve franssen

    namens de Louis Paul Boonkring uit Brussel

  • Hugo de vos

  • Céline

  • Vida razavi

  • Greet de waele

    Ik verwelkom een vluchteling

  • Linda suy

  • Dhaenens betty

  • Alexia

  • Helena tree

  • Caroline vincent

  • Lieve franssen

    koordirigente

  • Lebuïn d’haese

  • Eef de bruyne

  • Nguyen thi minh tu

  • Mieke van den broeck

  • Johan dillen

  • Natalie aernoudts

    Advocaat

  • Dirk van grembergen

  • Laurens speeckaert

  • Ria rogge

  • Bela shah

  • Liesl

  • Rita

  • Ingrid de bock

  • Sven vm

  • Dimitri van den meerssche

  • Philippe vanden ameele

  • Sarah de coster

  • Helena van der vorst

    Victoria Deluxe vzw

  • Kurt buysse

    HoGent

  • Thomas weyts

    Ernest Mandel Fonds

  • Katy vancoillie

  • Pauwels henri

  • Olaf audooren

  • Atika

    Ota

  • August

  • Rodet dirk

  • Rodet

  • Ilona terkessidis

    gentzondergrenzen

  • Franky devos

    Kunstencentrum Vooruit

  • Christiane

  • Ruth

    OTA Antwerpen vew

  • Catherine

  • Nicole

  • Tom cools

  • Erik vertriest

  • Maja

  • Christine

  • Bram lootens

    Gong Artist Management

  • Rahis remmery

    Vonkel 'eenluisterendhuis' Gent

  • Frederik dezutter

    Vermeylenfonds vzw

  • Ruben nachtergaele

  • Fanny

    Vzw Zijn, Beweging tegen Geweld

  • Fanny

  • Maïté liekens

  • Annemie van looy

  • Luk vandenhoeck

  • Annemie

  • Michiel vandevelde

  • Ingeborg lierman

  • Francesco muroni

    Planeet Aarde

  • Stef heeren

  • Wouter dewaele

  • Philip beuckels

    Huizen van Vrede

  • Alain platel

    les ballets C de la B

  • Steven heene

    NTGent

  • Astrid

  • Lucas marten breukelman

  • Matthias mertens

    Action for Education / Europe Must Act

  • Charlotte

  • Karel arnaut

    IMMRC - KU Leuven

  • Karel

    IMMRC - KU Leuven

  • Thomas noël

    Frontiera vzw

  • Dominique willaert

    vzw Victoria Deluxe

  • Magda coeckelberghs

  • Steven vertommen

    Egeïs

  • Heleen vermandere

  • Ken van hoorebeke

  • Lana rogge

  • Wouter sinaeve

  • Broos

    #GentZonderGrenzen

  • Frederik van driessche

    #GentZonderGrenzen